EZOTERYZM, EZOTERYKA, HERMETYZM CZY OKULTYZM?

W historii człowieka świat widzialny i ten niewidzialny nie był w ogóle rozdzielany w ludzkiej świadomości. Od samego początku ludzie wiedzieli że oprócz świata zewnętrznego tego który widza na co dzień, jest ten wewnętrzny, niewidzialny.

W każdej rzeczy istniała dusza, a ludzie wierzyli w bogów. Wyobrażano sobie jedność praw rządzących tym i tamtym światem. Dziedzinę traktującą o jedności tych praw nazywa się dzisiaj ezoteryzmem.

Ezoteryzm, a Ezoteryka czy słowo ezoteryczny uosabia jedno i to samo. Słowa te pochodzą od greckiego, a oznaczają „wewnętrzny”. Termin ten powstał w epoce helleńskiej ( między IV a III w.p.n.e.)

Historycznie oznaczał on wiedzę tajemną, „ wewnętrzną doktrynę”dostępną jedynie dla tych, Którzy uczestniczyli w obrzędach wyższych święceń.

Oprócz „ wewnętrznej doktryny” istniała tez zewnętrzna, – EGZOTERYCZNA, która była dostępna dla wszystkich, a wręcz była zaliczana do ich obowiązków.

W dzisiejszych czasach Ezoteryzm „ to ogólna nazwa współczesnej dziedziny nauki lub ściślej, wyobrażenie o świecie i człowieku, jako jedności makrokosmosu i mikrokosmosu, nie ograniczającej się do rozpatrywania jedynie ich materialnej charakterystyki, metoda poznania wewnętrznego sensu wszystkich rzeczy, miarą których, jak wiadomo, jest człowiek „ ( J. Kolesow)

Nazwa ta przyjęła się po II wojnie światowej, jako termin powołany dla zastąpienia dwóch analogicznych terminów, których znaczenie do tego czasu uległo zmianie, chodzi tu o HERMETYZM I OKULTYZM.

Nie wdając się w szczegóły te trzy terminy oznaczają jedno i to samo w ujęciu filozoficznym. Patrząc pod tym kątem, te trzy terminy określają pogląd na świat, który opiera się na domniemaniu, że to co nie zostało poznane lub zostało uznane za niepoznawalne, wymaga takiego samego pełnego szacunku i ściśle naukowego podejścia , jak to co zostało poznane lub uznane za poznawalne.

Te terminy jednak mają w sobie różnice. Po pierwsze, słowo Hermetyzm i ezoteryzm wymyślili Grecy w epoce Helleńskiej lub może trochę wcześniej- Herodot (484-425 p.n.e.) opowiada o egipskich kapłanach posiadających wiedzę tajemną i wywodzących tą wiedzę od Hermesa Trismegistosa, od jego imienia powstało słowo Hermetyzm.

Na przełomie starożytności i hellenizmu wykształciły się również nauki hermetyczne, zajmujące się badaniami nad zjawiskami przejawów jednych płaszczyzn bytu w innych, zgodnie z zasadą podobieństwa. Ta zasada, zwana została Prawem Podobieństwa, jak powiedział sam Hermes Trismegistos” To, co znajduje się na dole, jest podobne do tego, co znajduje się na górze”.

W tamtych czasach pod nazwą Hermetyzm, ludzie rozumieli dziedzinę nauki, której powstanie było przyznaniem się do istnienia tajemniczej, niepoznawalnej istoty rzeczy, która była dostępna jedynie osobom po przyjęciu święceń.

Słowo Ezoteryzm zaczęli używać w odniesieniu do siebie hierarchowie chrześcijańscy- uważali siebie za ezoteryków, nie bez podstaw, bo przecież która nauka może być bardziej ezoteryczna niż nauka o wierze?

Hermetyzm jako nauka i termin przetrwał do XI wieku. W czasach wcześniejszych wiesza o podstawach hermetyzmu była postrzegana jako dowód wykształcenia, erudycji. Horoskopy w tych czasach potrafiono stawiać. Gdy do gry wkroczył Kościół katolicki , postanowił posiadać monopol na prawo do łączności ze światem niewidzialnym, wszystkich innych ezoteryków uznawano za rywali, konkurentów, z czasem wrogów. Takie przekonanie kościoła sprawiło, że w czasach średniowiecza zaczęła się epoka palenia „wiedźm” na stosach, nie wspominając już wcześniej o wyprawach krzyżowych.

Hermetyzm został ogłoszony przez kościół za naukę diabła i zapomniany.

Natomiast słowo Okultyzm pochodzi od łacińskiego „ occultus” ( czyli ukryty) i oznacza tą samą naukę o istnieniu ukrytego wzajemnego związku między zdarzeniami i zjawiskami, którego nie zdołano całkowicie wyjaśnić ani z punktu widzenia filozofii, ani nauki.

Zainteresowanie okultyzmem osłabło w XVIII wieku ,kiedy to nastał czas rozwoju nauk przyrodniczych. W epoce Oświecenia zaczęto eliminować ze świadomości masowej Diabła, ale także i Boga.

Po półtora wieku okultyzm odrodził się na nowo początkiem XIX wieku, w rezultacie filozoficznych poszukiwań członków licznych tajnych stowarzyszeń. Okultyści poszukiwali połączenia starożytnych teorii z danymi dostarczonymi przez współczesną im naukę.

Początkowo okultyzm po I wojnie światowej był modą, potem przyszli szarlatani, fałszywi prorocy, oszuści. To spowodowało, że zaprzestano poważnie traktować temat Okultyzmu.

Po II wojnie światowej powstały też nowe zgromadzenia, stowarzyszenia, organizacje, centra naukowe, wydziały ,czasopisma, zaczęto wydawać coraz to nowsze książki, karty do wróżenia w tym tarota. Powstały nowe kierunki i dyscypliny, także przedstawiono nowe spojrzenie na stare teorie. To wszystko przyczyniło się do przyjęcia nowej nazwy EZOTERYKI.

Obecnie mimo publicznej akceptacji, prawdziwa Ezoteryka znajduje się na marginesie.

Ezoteryzm jako filozofia jest wygodny z tego powodu, iż pomaga w wyjaśnieniu i zrozumieniu wielu problemów człowieka, a także pomaga w prognozowaniu.

Jednak mimo tego iż wiele osób, w tym wielkich tego świata korzysta z usług jasnowidzów, wróżek, astrologów, to i tak ciężko się jest nam do tego przyznać przed innymi. I problem nie lży tutaj w tajemniczości czy wstydzie, ile w pozycji nauki akademickiej, która niepostrzeżenie zastąpiła Kościół na posterunku strażnika naszych charakterów.

Oczywiście nie zawsze spotykamy na swojej drodze uczciwego wróżbitę czy jasnowidza, jednak wiele osób zajmujących się tematyką ezoteryczną, w tym związaną z przewidywaniem przyszłości są w stanie pomóc człowiekowi.

na podst. książki „12 bram wiedzy tajemnej” E. Kolesow